VITAMIN C VÀ VAI TRÒ NGĂN NGỪA UNG THƯ

Vitamin C (C₆H₈O₆) là 1 loại vitamin thiết yếu tan trong nước, được biết đến như một chất chống oxy hóa tham gia vào nhiều quá trình chuyển hóa quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể.

Vitamin C cần thiết cho sự tạo thành collagen, điều hòa cảm biến oxy, tái lập trình di truyền biểu sinh, cân bằng các phản ứng oxy hóa khử liên quan đến sự hình thành khối u, điều trị và di căn của ung thư.

1. VAI TRÒ CHUNG CỦA VITAMIN C

Tham gia quá trình hình thành chất tạo keo (collagen):

Chức năng đặc trưng riêng của vitamin C là đóng vai trò quan trọng trong hình thành collagen, một protein cần thiết để gắn kết các tế bào, bền vững thành mạch và quan trọng đối với sự tạo thành và bảo vệ các mô như da, sụn, mạch máu, xương và răng. Nhờ đó, vitamin C:

• Kích thích sự bảo vệ các mô
• Kích thích sự nhanh liền sẹo
• Kích thích sự hình thành xương mới 

Khi thiếu vitamin C thường gây chảy máu chân răng, chậm liền vết thương, xuất huyết dưới da,…

Miễn dịch:

Vitamin C tham gia vào quá trình tạo kháng thể, tăng cường hoạt động của các tế bào miễn dịch như tế bào giết tự nhiên (NK), lympho T và bạch cầu đơn nhân, từ đó làm tăng sức đề kháng của cơ thể với các bệnh nhiễm trùng. Kích thích tổng hợp interferon – chất ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn và virus trong tế bào. 

Tạo máu:

Vitamin C kích thích sự hấp thu sắt ở ruột non và kích thích hoạt động của các cơ quan tạo máu.

Ngăn ngừa ung thư:

Vitamin C là chất chống oxy hóa, ngăn cản sự hình thành các gốc tự do, làm chậm lại quá trình lão hóa và dự phòng các bệnh tim mạch. Vitamin C kết hợp với vitamin E – là một chất chống oxy hóa khác tạo thành nhân tố quan trọng trong làm chậm quá trình phát bệnh của một số bệnh ung thư.[1]

2. VAI TRÒ CỦA VITAMIN C TRONG UNG THƯ

Hiện nay, những nghiên cứu mới ủng hộ quan điểm cho rằng sử dụng vitamin C liều cao giúp làm giảm nguy cơ ung thư vòm họng, dạ dày, thực quản, tuyến tụy, cổ tử cung, vú và trực tràng [2,3]. Theo một số nghiên cứu, tiêm vitamin C vào tĩnh mạch đã được chứng minh là có lợi trong điều trị các khối u ác tính tiến triển [4,5].

Nhiều cơ chế đã được nghiên cứu để làm rõ vai trò của vitamin C trong điều trị và phòng ngừa ung thư, bao gồm cả cơ chế tăng hoạt động của hệ thống miễn dịch; kích thích tổng hợp collagen; ngăn ngừa di căn bằng cách ức chế phản ứng enzym nhất định; ức chế vi rút gây khối u; khắc phục sự thiếu hụt vitamin C, thường có liên quan đến bệnh nhân ung thư; nhanh lành vết thương ở bệnh nhân ung thư sau phẫu thuật; cải thiện độ nhạy của hóa trị liệu; giảm độc tính của hóa trị liệu; và vô hiệu hóa một số chất gây ung thư [6].

Nhiều nghiên cứu lâm sàng gần đây đã chỉ ra rằng khi các tế bào khối u tiếp xúc với liều lượng cao vitamin C, chúng sẽ bị ngừng tăng trưởng [7, 8]. Việc sử dụng vitamin C ức chế sự di căn, phát triển khối u và sản xuất cytokine liên quan đến viêm, đồng thời cải thiện sự bao gồm khối u và tăng cường hóa trị liệu [9,10]. Tuy nhiên, khi tiêm tĩnh mạch làm tăng nồng độ vitamin C hơn 70 lần so với đường uống, và hiệu quả của phương pháp trị liệu tỷ lệ nghịch với lượng vitamin C dư thừa [4,11].

Vì lý do này, phương pháp quản lý liều lượng tối ưu và thời gian điều trị vẫn đang được tranh luận. Dữ liệu dược động học được báo cáo gần đây đã cải thiện kiến ​​thức về điều hòa vận chuyển vitamin C và cung cấp thêm bằng chứng về hiệu quả điều trị của vitamin C. Điều này đã làm tăng sự quan tâm đến việc xem xét lại khả năng sử dụng vitamin C trong việc ức chế sự phát triển của ung thư.

Mặc dù thực tế là các quy trình trong các báo cáo này khác nhau, phần lớn các nghiên cứu hiện tại về vitamin C và ung thư khám phá tác động của vitamin C liều cao đối với sự hình thành và phát triển của bệnh ung thư, cũng như các cơ chế hoạt động chi phối tác động chống khối u của vitamin C [12]. Ngoài ra, các nghiên cứu đã tập trung vào lợi ích và tác hại của việc tiêm tĩnh mạch vitamin C liều cao trong điều trị ung thư.

Trong thử nghiệm, liều dược lý của vitamin C từ 0,3 – 20 mmol/ L ưu tiên nhắm mục tiêu và tiêu diệt tế bào ung thư, so với mức sinh lý thông thường của vitamin C là 0,1 mmol/ L. Hiện tượng tiêu diệt khối u này là do đặc tính chống oxy hóa của vitamin C ở nồng độ cao, tạo điều kiện hình thành hydrogen peroxide (H₂O₂), có thể là nguyên nhân gây ra tác động chống khối u của vitamin C và việc sử dụng nó như một loại thuốc hỗ trợ điều trị ung thư.

Tài liệu tham khảo

1. L. D. T. Phạm Văn Phú, Dinh dưỡng cơ sở. Nhà xuất bản Y học, 2016.
2. Moertel, C.G.; Fleming, T.R.; Creagan, E.T.; Rubin, J.; O’Connell, M.J.; Ames, M.M. High-dose vitamin C versus placebo in the treatment of patients with advanced cancer who have had no prior chemotherapy. A randomized double-blind comparison. N. Engl. J. Med. 1985, 312, 137–141. [CrossRef] [PubMed] 
3. Block, G. Vitamin C and cancer prevention: The epidemiologic evidence. Am. J. Clin. Nutr. 1991, 53 (Suppl. 1), 270s–282s. [CrossRef]
4. 29. Loria, C.M.; Klag, M.J.; Caulfield, L.E.; Whelton, P.K. Vitamin C status and mortality in US adults. Am. J. Clin. Nutr. 2000, 72, 139–145. [CrossRef]

5. Padayatty, S.J.; Riordan, H.D.; Hewitt, S.M.; Katz, A.; Hoffer, L.J.; Levine, M. Intravenously administered vitamin C as cancer therapy: Three cases. CMAJ 2006, 174, 937–942. [CrossRef] Pharmaceuticals 2022, 15, 711 25 of 33 
6. Dachs, G.U.; Gandhi, J.; Wohlrab, C.; Carr, A.C.; Morrin, H.R.; Pullar, J.M.; Bayer, S.B.; Eglinton, T.W.; Robinson, B.A.; Vissers, M.C.M. Vitamin C Administration by Intravenous Infusion Increases Tumor Ascorbate Content in Patients With Colon Cancer: A Clinical Intervention Study. Front. Oncol. 2021, 10, 600715. [CrossRef] [PubMed] 
7. Chen, Q.; Espey, M.G.; Krishna, M.C.; Mitchell, J.B.; Corpe, C.P.; Buettner, G.R.; Shacter, E.; Levine, M. Pharmacologic ascorbic acid concentrations selectively kill cancer cells: Action as a pro-drug to deliver hydrogen peroxide to tissues. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 2005, 102, 13604–13609. [CrossRef] [PubMed] 
8. Cabanillas, F. Vitamin C and cancer: What can we conclude—1609 patients and 33 years later? Puerto Rico Health Sci. J. 2010, 29, 215–217. 
9. Cha, J.; Roomi, M.W.; Ivanov, V.; Kalinovsky, T.; Niedzwiecki, A.; Rath, M. Ascorbate depletion increases growth and metastasis of melanoma cells in vitamin C deficient mice. Exp. Oncol. 2011, 33, 226–230. [PubMed] 
10. Cha, J.; Roomi, M.W.; Ivanov, V.; Kalinovsky, T.; Niedzwiecki, A.; Rath, M. Ascorbate supplementation inhibits growth and metastasis of B16FO melanoma and 4T1 breast cancer cells in vitamin C-deficient mice. Int. J. Oncol. 2013, 42, 55–64. [CrossRef] [PubMed] 
11. Magrì, A.; Germano, G.; Lorenzato, A.; Lamba, S.; Chilà, R.; Montone, M.; Amodio, V.; Ceruti, T.; Sassi, F.; Arena, S.; et al. High-dose vitamin C enhances cancer immunotherapy. Sci. Transl. Med. 2020, 12, eaay8707. [CrossRef] [PubMed] 
12. Padayatty, S.J.; Sun, H.; Wang, Y.; Riordan, H.D.; Hewitt, S.M.; Katz, A.; Wesley, R.A.; Levine, M. Vitamin C pharmacokinetics: Implications for oral and intravenous use. Ann. Intern. Med. 2004, 140, 533–537. [CrossRef]

Tìm hiểu bài viết liên quan: https://inrd.vn/

Fanpage: https://www.facebook.com/inrd2022