Nếu bạn mắc bệnh tiểu đường và bệnh thận mạn, chắc chắn bạn không đơn độc, bởi có khoảng 1/3 người Mỹ trưởng thành mắc bệnh tiểu đường cũng mắc bệnh thận mạn tính. Một chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp cơ thể bạn hoạt động tốt nhất, nhưng tìm ra những gì để ăn có thể là một thách thức lớn. Những gì tốt cho người bệnh tiểu đường và bệnh thận mạn tính trong chế độ ăn này có thể không tốt cho người bệnh khác. Chế độ ăn dành cho bệnh tiểu đường và bệnh thận mạn tính có nhiều loại thực phẩm giống nhau, nhưng có một số điểm khác biệt quan trọng.
Chế độ ăn cho người bệnh tiểu đường
Một chế độ ăn uống lành mạnh cho bệnh tiểu đường trông giống như một chế độ ăn uống lành mạnh cho bất kỳ đối tượng nào: nhiều trái cây, rau, chất béo lành mạnh và thịt nạc; ít muối, đường, những thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp. Mục tiêu carb cá nhân dựa trên độ tuổi, mức độ hoạt động và bất kỳ loại thuốc nào bạn dùng. Thực hiện bữa ăn theo kế hoạch sẽ giúp giữ lượng đường trong máu trong giới hạn cho phép, điều này cũng sẽ ngăn ngừa thêm tổn thương cho thận.
Chế độ ăn cho người bệnh thận mạn tính
Với chế độ ăn cho bệnh thận mạn tính, bạn nên hạn chế một số loại thực phẩm nhất định và cần bổ sung các loại thực phẩm khác để cung cấp năng lượng và duy trì dinh dưỡng. Chế độ ăn uống cụ thể sẽ phụ thuộc vào việc bạn đang ở giai đoạn đầu hay giai đoạn cuối của bệnh thận mạn tính hoặc đang chạy thận nhân tạo.
Thực phẩm cần hạn chế
Ăn ít muối/natri. Điều này tốt cho bệnh tiểu đường và thực sự quan trọng đối với bệnh thận mạn tính. Theo thời gian, thận của bạn mất khả năng kiểm soát cân bằng natri-nước. Ít natri hơn trong chế độ ăn sẽ giúp giảm huyết áp và giảm sự tích tụ chất lỏng trong cơ thể, điều thường gặp ở bệnh thận.
Lựa chọn thực phẩm tươi, tự làm và chỉ ăn một lượng nhỏ đồ nấu tại nhà hàng và thực phẩm đóng gói bởi chúng thường có nhiều natri. Tìm loại thực phẩm natri thấp (5% hoặc ít hơn) trên nhãn thực phẩm.
Trong một hoặc hai tuần, bạn sẽ quen với việc ăn ít muối, đặc biệt nếu bạn tăng hương vị bằng các loại thảo mộc, gia vị, mù tạt và giấm có hương vị. Nhưng đừng sử dụng chất thay thế muối trừ khi bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng cho phép. Nhiều loại có hàm lượng kali rất cao mà bạn có thể cần phải hạn chế.
Tùy thuộc vào giai đoạn bệnh thận, bạn cũng có thể cần giảm lượng kali, phốt pho và protein trong chế độ ăn. Nhiều loại thực phẩm là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh điển hình có thể không phù hợp với chế độ ăn kiêng bệnh thận mạn tính.
Phốt pho là một khoáng chất giúp xương chắc khỏe và các bộ phận khác trên cơ thể khỏe mạnh. Thận của bạn không thể loại bỏ phốt pho dư thừa ra khỏi máu một cách hiệu quả. Quá nhiều phốt pho sẽ làm yếu xương và có thể làm hỏng mạch máu, mắt và tim. Thịt, sữa, đậu, quả hạch, bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt và nước ngọt có ga sẫm màu đều chứa nhiều phốt pho. Phốt pho cũng được thêm vào rất nhiều thực phẩm đóng gói.
Mức kali phù hợp giúp dây thần kinh và cơ bắp của bạn hoạt động tốt. Với bệnh thận mạn tính, quá nhiều kali có thể tích tụ trong máu và gây ra các vấn đề nghiêm trọng về tim. Cam, khoai tây, cà chua, bánh mì nguyên hạt và nhiều loại thực phẩm khác có nhiều kali. Táo, cà rốt và bánh mì trắng có hàm lượng kali thấp hơn.
Ăn đúng lượng protein. Ăn nhiều protein hơn mức cần thiết khiến thận phải làm việc nhiều hơn và có thể làm cho bệnh thận mạn tính trở nên tệ hơn. Nhưng quá ít cũng không tốt cho sức khỏe. Cả thực phẩm từ động vật và thực vật đều có protein. Chuyên gia dinh dưỡng của bạn có thể giúp bạn tìm ra sự kết hợp thực phẩm và lượng protein phù hợp.
Thực phẩm dành cho người bệnh tiểu đường và thận mạn
Dưới đây chỉ là một vài ví dụ về các loại thực phẩm mà một người mắc cả bệnh tiểu đường và bệnh thận mạn tính có thể ăn. Chuyên gia dinh dưỡng của bạn có thể cung cấp cho bạn nhiều gợi ý hơn và giúp bạn tìm công thức nấu ăn ngon:
- Trái cây: quả mọng, nho, anh đào, táo, mận
- Rau: súp lơ, hành tây, cà tím, củ cải
- Protein: thịt nạc (thịt gia cầm, cá), trứng, hải sản không ướp muối
- Carbs: bánh mì ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì đen, bánh quy giòn không muối, mì ống
- Đồ uống: nước lọc, soda ăn kiêng, trà không đường
Đây là một cách mà chế độ ăn kiêng bệnh thận mạn tính và chế độ ăn kiêng dành cho bệnh tiểu đường của bạn có thể kết hợp: Nếu bạn uống nước cam để điều trị lượng đường trong máu thấp, hãy chuyển sang nước ép táo hoặc nho phù hợp với thận. Lượng đường trong máu tăng đồng thời lượng kali sẽ ít hơn rất nhiều.
Bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối
Nhu cầu dinh dưỡng sẽ cần thay đổi với trường hợp bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối. Nếu bạn đang lọc máu, bạn có thể cần ăn nhiều hơn, đặc biệt là nhiều chất đạm hơn. Tương tự như thận, nhưng chạy thận lọc máu không hoạt động tốt như thận khỏe mạnh. Tổng lượng dịch trong cơ thể có thể tăng lên giữa các lần điều trị. Bạn có thể cần hạn chế lượng nước uống và theo dõi dấu hiệu phù quanh mắt hoặc ở chân, tay hoặc bụng.
Lượng đường trong máu của bạn thực sự có thể trở nên tốt hơn với bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối, có thể là do những thay đổi trong cách cơ thể bạn sử dụng insulin. Nhưng khi bạn chạy thận nhân tạo, lượng đường trong máu có thể tăng lên vì chất lỏng được sử dụng để lọc máu có nhiều glucose (đường). Nhu cầu insulin và các loại thuốc tiểu đường khác thường khó dự đoán, vì vậy bác sĩ sẽ cần phải theo dõi người bệnh chặt chẽ.
Gặp chuyên gia dinh dưỡng
Bệnh thận mạn tính và bệnh tiểu đường đều thay đổi theo thời gian và chế độ ăn uống cũng vậy. Hãy kiểm tra và làm theo tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng. Bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ và sự tự tin cần thiết để quản lý các bữa ăn của mình, giải quyết mọi vấn đề và giữ gìn sức khỏe tốt nhất.
Website: https://inrd.vn/
Fanpage: https://www.facebook.com/inrd2022
